Pszczoła – przyjaciel człowieka

Powyższe słowa wypowiedziane przez tego wybitnego naukowca najlepiej oddają znaczenie pszczół w życiu człowieka. Pszczoły miodne oceniono jako jeden z najważniejszy organizmów na Ziemi. W Polsce zapylają 80% upraw, natomiast na świecie ich roczna praca została oszacowana na 265 mld euro. Owady te zasługują na specjalną ochronę, ponieważ gdy populacja pszczół znacząco się obniży to rośliny, które są przez nie zapylane, przestaną istnieć. Jeśli tak się stanie, to życie człowieka na Ziemi nie będzie możliwe. Należy mieć świadomość, iż obecnie 1/3 światowej produkcji żywności jest zależna od pracy pszczół. Najbardziej znaną przedstawicielką pszczelich rodzin jest pszczoła miodna, poza nią zadanie zapylania roślin wykonuje prawie 20000 innych gatunków. W Polsce stwierdzono około 470 gatunków pszczół.

Jako formę rozrodu roślin należy wskazać m.in. zapylenie, a więc przeniesienie pyłku z jednej rośliny na inną. To właśnie pszczoły i inne owady zapylające uczestniczą w tym procesie, latając z kwiatka na kwiatek, dzięki czemu dochodzi do wytworzenia nasion i owoców. Rośliny te często stanowią bazę diety roślinnej człowieka, a także stanowią podstawowe źródło żywności dla wielu gatunków zwierząt.

Niestety obecnie instytucje monitorujące liczebność pszczół odnotowują znaczący spadek ich populacji. Pomimo tak znaczącej roli pszczoły w życiu człowieka to właśnie działania człowieka, poza naturalnymi, stanowią dla istnienia pszczół główne zagrożenie. Bardzo szkodliwa dla pszczół jest m.in. intensyfikacja rolnictwa i zmiany w strukturze przestrzennej wsi oraz miast. Poza tym człowiek przekształcając krajobraz, urbanizując kolejne tereny, niszczy naturalne, przyjazne pszczołom tereny takie jak nieużytki, kwitnące łąki, jak również ogródki przydomowe, co skutkuje tym, że pszczoły mają coraz mniej pożywienia w postaci pyłku i nektaru. Zmiany klimatu, za które w dużym stopniu odpowiedzialny jest człowiek, mają ogromny wpływ na życie pszczół.

1. Zakładajmy łąki i kąciki z roślinami miododajnymi.
   Można zasiać lawendę, zasadzić krzew maliny albo drzewo lipy. Lista tego typu roślin jest bardzo długa. Przed przystąpieniem do założenia miejsca przyjaznego pszczołom warto sprawdzić np. na portalach pszczelarskich terminy wysiewu poszczególnych gatunków roślin, aby uzyskać maksymalną korzyść dla tych owadów.
2. Stosujmy naturalne nawozy i środki ochrony roślin.
   Dobrymi przykładami nawozów są tutaj kompost, biohumus czy obornik. Zamiast opryskiwania chwastów środkami chemicznymi, usuńmy je ręcznie, ewentualnie zastosujmy preparat zawierający wyłącznie naturalne składniki.
3. Zapewnijmy pszczołom dobry dostęp do wody.
   Obecnie coraz częstszym zjawiskiem są susze oraz rekordowo wysokie temperatury. Takie zjawiska powodują radykalne zmniejszenie wody w środowisku naturalnym. Zwykłe poidełko z wodą np. płaska miska z kamykami wystawiona na balkonie lub w ogrodzie może być w takich momentach dla pszczół zbawienne.
4. Kupmy domek dla dzikich zapylaczy.
   Domek należy postawić w miejscu, które jest osłonięte od deszczu oraz nie będzie zbyt nasłonecznione. Będzie to miejsce, w którym chętnie rozgoszczą się pszczoły dziko żyjące.
5. Kupujmy produkty u lokalnych pszczelarzy.
   Wspieranie regionalnych producentów pomaga rozwijać pasieki i tym samym zwiększa się populacja pszczół. Dodatkowo otrzymujemy produkty zdecydowanie wyższej jakości w porównaniu z tymi, które są dostępne w wielu marketach.
6. Nie wypalajmy traw.
   Wypalanie traw ma tragiczne skutki dla wielu organizmów w niej żyjących. Na skutek pożaru wyjałowieniu ulega gleba, zniszczeniu ulegają pszczele siedliska oraz pożytki, którymi karmią się pszczoły.
7. Wspierajmy organizacje, które realizują zadania związane z rozwojem pszczelarstwa.
   Obecnie można znaleźć wiele instytucji jak fundacje, stowarzyszenia czy uczelnie wyższe, które realizują zadania związane z pszczelarstwem. Poza naszą Fundacją Zielone Jutro jako przykład można wymienić Wyższą Szkołę Gospodarki w Bydgoszczy, na dachu której znajduje się pasieka. Uczestnicząc w prowadzonych przez takie organizacje i instytucje programach edukacyjnych czy różnego typu akcjach jak np. sadzenie łąk także wspieramy ochronę pszczół i zwiększamy świadomość społeczną na temat ich roli w życiu człowieka.

Pszczoła jest przyjacielem człowieka, więc my bądźmy przyjaciółmi pszczół.